Actuarissen: AOW-leeftijd kan vijf jaar later stijgen naar 67

Bron: fd.nl / Martine Wolzak / 5 juni 2018

De AOW-leeftijd hoeft pas vijf jaar later te stijgen naar 67 dan in de huidige afspraken is vastgelegd. Dat komt doordat de levensverwachting van 65-jarigen de afgelopen jaren minder snel toeneemt dan verwacht, stellen actuarissen op basis van cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
De gedachte is dat de verhoging van de AOW-leeftijd de stijging van de levensverwachting compenseert. De levensverwachting blijkt echter minder snel op te lopen dan verwacht.

Vertraging

In 2013 besloot de politiek dat de AOW-leeftijd in stappen omhooggaat, naar 67 jaar in 2021. Daarna stijgt die verder met de levensverwachting. In 2022 gaat de AOW-leeftijd daarom met nog eens drie maanden omhoog. Maar de druk op het kabinet groeit om dit tempo te vertragen.
Werkgevers en werknemers willen dat de AOW-leeftijd van 67 pas in 2025 wordt bereikt, zo bleek vorige week uit een uitgelekt concept-pensioenakkoord. Dat kan zelfs nog een jaar later, betogen de actuarissen in een artikel dat binnenkort verschijnt in het huisblad van het Actuarieel Genootschap.
‘De gedachte is dat de verhoging van de AOW-leeftijd de stijging van de levensverwachting compenseert’, stelt auteur Daan Kleinloog, van Sprenkels & Verschuren en voorzitter van de werkgroep AOW van het Genootschap. Anders gezegd: langer leven, betekent langer werken. Zo wordt voorkomen dat mensen steeds langer AOW krijgen.

Gevoelig

De AOW-leeftijd stijgt tot 2022 sneller dan de levensverwachting van 65-jarigen. Daardoor ontvangen AOW’ers over hun hele leven juist minder staatspensioen. Zo’n 3% minder. ‘Als het doel is dat alle generaties over een gelijk aantal jaren van hun leven een AOW-uitkering krijgen, dan gaat dit nu te snel’, aldus Kleinloog.
De conclusie van de actuarissen is politiek gevoelig. Minister Wouter Koolmees (D66) van Sociale Zaken en de regeringspartijen houden tot nu toe vol dat de snelle stijging van de AOW-leeftijd nodig is, om het staatspensioen betaalbaar te houden terwijl Nederland ouder wordt en vergrijst. De kosten voor een vier jaar latere verhoging van de AOW-leeftijd naar 67, zoals werkgevers en werknemers willen als wisselgeld voor een nieuw pensioenstelsel, worden geraamd op circa €1,5 mrd. ‘Maar door de minder snel oplopende levensverwachting kan dat goedkoper uitvallen’, zegt Kleinloog.

Hogere sterftecijfers

De actuarissen baseren zich op de jongste prognoses van het CBS voor de levensverwachting van 65-jarigen, de leidraad voor het AOW-beleid. Het CBS verlaagde die vorig jaar licht, op basis van hogere sterftecijfers over 2016. Dit zou een incident kunnen zijn, maar ook in 2017 is de sterfte onder 65-plussers hoger dan verwacht. En in het eerste kwartaal van dit jaar was de sterfte door de aanhoudende griepgolf in de winter, zelfs uitzonderlijk hoog. ‘Als de sterfte dit jaar verder gewoon blijft, zijn dat drie jaren op rij waarin meer 65-plussers overlijden dan verwacht’, zegt Kleinloog. Dat werkt door in de levensverwachting.