Dikke spaarrekening ‘zegt meer over je karakter dan over inkomen’

18 mrt Dikke spaarrekening ‘zegt meer over je karakter dan over inkomen’

Bron: nu.nl / Elise Vermeeren / 26 december 2018

Een flink appeltje voor de dorst, of juist niet? Of je wel of geen spaargeld hebt ligt meer aan je karakter dan aan de hoogte van je inkomen, zeggen onderzoekers van de Rabobank.

Zo’n 3.000 euro is een redelijke financiële buffer die je beschermt tegen onvoorziene uitgaven, rekende het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) uit. Maar sparen vereist zelfbeheersing, en daar ontbreekt het nogal eens aan: bijna een derde van de 20- tot 45-jarigen spaart niet, blijkt uit onderzoek van RaboResearch onder 1.019 Nederlanders tussen de 20 en 45 jaar.

Zo’n 14 procent van de huishoudens tussen de 20 en 45 jaar met een inkomen van 5.000 euro per maand of meer, en 13 procent van de hoogopgeleiden heeft minder dan 3.000 euro spaargeld en zit dus onder de minimale buffer die het Nibud adviseert voor een alleenstaande op bijstandsniveau.

‘Sparen kost zelfbeheersing’

Het inkomen en en opleidingsniveau spelen een rol in de beslissing niet te sparen, bleek uit eerder onderzoek maar er is meer aan de hand, zegt Carlijn Prins van RaboResearch. “Psychologische factoren verklaren een deel van de verschillen tussen huishoudens. Voor sparen heb je zelfbeheersing nodig en moet je verleidingen kunnen weerstaan.”

Wat je verdient, bepaalt niet hoe goed je bent in sparen, zegt ook Gabriëlla Bettonville van het Nibud. “Je karakter zegt meer over je vermogen te sparen. Leef je bij de dag, of ben je juist meer angstig? Ben je onzeker over de toekomst of juist niet? Een hoog inkomen betekent niet dat je automatisch meer wegzet.”

Bettonville: “Dat mensen niet sparen zien we sinds jaar en dag. Iedereen begrijpt het nut ervan, maar van nature vinden we het lastig om aan de lange termijn te denken, onafhankelijk van hoe hoog je inkomen is.” Klopt, zegt ook Prins. “Mensen zijn over het algemeen meer gericht op het heden dan op de toekomst.”

Geen zelfbeheersing? Er zijn trucjes

Mensen met zelfbeheersing sparen meer, maar er zijn trucs die je kunt toepassen om toch te gaan sparen. Prins: “De kracht van gewoonte is erg sterk. Ik fiets ’s ochtends bijvoorbeeld altijd naar het station. Daar denk ik niet eens meer over na. Ik ken de route, ik doe het elke dag. Zo is het ook met geld overmaken. Als je automatisch geld laat overmaken naar je spaarrekening heb je minder zelfbeheersing en mentale inspanning nodig, omdat de beslissing om te gaan sparen in feite al is genomen.”

Een andere methode die om jezelf beheersen in geld uitgeven is het creëren van een drempel om aan je eigen spaargeld te komen, waardoor het lastiger is om het direct uit te geven, zegt Prins. “Deze spaarmethode weerhoudt mensen ervan om geld over te boeken voor een impulsaankoop, waardoor een korte afkoelperiode ontstaat.”

“We hebben het effect van dit soort kleine drempels onderzocht met drie spaarmethoden: sparen op een spaarrekening die niet is gekoppeld aan een betaalrekening, sparen op een rekening met een vaste looptijd en sparen door te beleggen. Uit onze analyse blijkt dat ze alle drie samenhangen met meer spaargeld.”

Laat je werkgever voor je sparen

Geld uitgeven is emotie, sparen is dat juist niet, zegt Bettonville. “Laat anderen dus voor je sparen. Vraag je werkgever om geld voor je weg te zetten, gebruik het vakantiegeld niet voor vakantie maar voor je buffer, en zorg dat je spaargeld niet makkelijk met een app kan worden verschoven naar je betaalrekening. Zie je eindejaarsuitkering niet als een extraatje, maar maak het direct over naar je spaarrekening.”