19 apr AFM vreest voor ongelukken bij pensioenkeuze
Bron: ad.nl / Peet Vogels / 13 april 2021
Mensen kunnen steeds meer kiezen wat voor pensioen ze willen. Maar ze zijn lang niet altijd in staat de gevolgen van hun keuzes te overzien en dat kan tot ongelukken leiden.
Daarvoor waarschuwt de Autoriteit Financiële Markten (AFM), de financiële waakhond. Het gevaar zit vooral bij de variabele pensioenen en de daarbij horende keuzemogelijkheden. Bijna elke gepensioneerde heeft een vast pensioen, dus jaar in jaar uit hetzelfde bedrag per maand. Sinds enkele jaren kunnen mensen ook kiezen voor een variabel pensioen. Die uitkering hangt af van de beleggingsresultaten van het pensioenfonds. Als de rendementen goed zijn, kan het pensioen omhoog, als het tegenvalt moet er gekort worden.
Nu hebben nog maar 3300 gepensioneerden zo’n variabel pensioen. ,,Maar van de deelnemers bij pensioenfondsen kiest 6,5 procent voor zo’n variabele uitkering als ze in de toekomst met pensioen gaan’’, zegt Anne de Groot van de AFM. En in 2026, als het nieuwe pensioenstelsel ingaat, zijn alle pensioenen variabel.
De reden dat een variabele pensioenuitkering populairder wordt is de lage rente. Die maakt de aankoop van een pensioen duur. Je krijgt dus relatief weinig pensioen voor je geld. Bij een variabel pensioen wordt je vermogen doorbelegd. Dat levert over het algemeen meer rendement op en dus een hoger pensioen.
Keuzes
Maar vast of variabel is niet de enige keuze. ,,Mensen kunnen ook kiezen om maximaal 10 procent van hun pensioen in één keer op te nemen. Of ze kiezen voor een hoger pensioen de eerste jaren en een lager pensioen daarna. Anderen willen hun pensioen bijvoorbeeld naar voren halen’’, geeft De Groot als voorbeelden.
Die keuzes kunnen op elkaar inwerken. Wie een bedrag ineens opneemt en ook eerder stopt met werken heeft daarna een lager pensioen. De vraag is of mensen dat goed beseffen. Een variabel pensioen is namelijk onzeker. Meer rendement betekent ook meer risico. ,,In een slechtweerscenario kan de uitkering tot wel 15 procent lager worden’’, waarschuwt De Groot. Als je dat overkomt terwijl je pensioen al lager is omdat je voor een hogere uitkering in het begin koos, heb je een groot probleem.
Beter voorlichten
De AFM wil dat pensioenfondsen en andere aanbieders van pensioenen de deelnemers beter gaan voorlichten over de gevolgen van hun keuzes. ,,Dat is voor mensen vaak niet te overzien’’, aldus De Groot. Begeleiding is nodig, omdat een besluit niet meer kan worden teruggedraaid.
Fred Smolders
Geplaatst op 14:44h, 02 meiDe AFM wil dat pensioenfondsen en andere aanbieders van pensioenen de deelnemers beter gaan voorlichten over de gevolgen van hun keuzes. ,,Dat is voor mensen vaak niet te overzien’’, aldus De Groot. Begeleiding is nodig, omdat een besluit niet meer kan worden teruggedraaid.
De scheidslijn tussen advies en voorlichting is heel dun. De sfeer die door de overheid is geschapen door regelgeving en kwalificaties om iets te mogen zeggen en/of een mening hebben over het pensioenvraagstuk, heeft er in geresulteerd, dat communicatie schraal wordt en beperkt wordt tot het hoogst noodzakelijke. De interesse van de deelnemer is altijd al laag geweest en naam mijn idee ligt de grootste uitdaging interesse te kweken. Advies geven moet je de klant “kennen”. Heeft de rol een pensioenfonds wel? Ontstaat er een angst cultuur om een mening te uiten? Moet je niet een compleet beeld hebben over de klant om iets te kunnen vinden van de keuze die gemaakt wordt.? de feitelijkheid is, dat er straks een keuze gemaakt kan worden voor beleggingen……….. en inderdaad met alle gevolgen van dien. AEX op een historisch hoog moment en mensen op het spoor van beleggingen zetten, voor hun mogelijk inkomen van later. Hoe dit goed kan gaan? Tijd voor de oude sok in de linnen kast misschien? vernieuwingen en eigen bewustwordingen van een deelnemer moet vergroten, maar AFM kijk eens naar de life events van een deelnemer, … huwelijk, geboorte, baan behoud, geen vaste contracten, wisselende werkgevers, relatiebreuk, pensioenmoment………. is zo complex, dat de oplossing geld kost vooral voor de deelnemer om een coach te hebben die het niet alleen begrijpt, maar ook wil begeleiden. Als iemand nu een modaal inkomen heeft van zeg eens €2.000,- netto per maand. een huur van €1000,- en overige lasten van €500,-. hoe belangrijk is het dan om voor advies tussen de €750,- en €1500,- uit te geven om zijn pensioen “goed” voor elkaar te hebben.
Gratis advies bestaat niet, informeren wel, maar kan nooit gepaard gaan met een compleet beeld op klant niveau.
Conclusie van de door de AFM gewenste situatie: Sprookjes en pensioen hebben weinig met elkaar van doen
Erik van Ramshorst
Geplaatst op 08:37h, 04 meiBeste Fred,
bedankt voor je uitgebreide reactie. De AFM zet hier een beeld neer van de noodzaak voor een correcte en complete informatievoorziening. Dat lees ik ook uit je tekst dat je deze mening deelt. Echter vanuit de regels vanuit dezelfde AFM is het erg lastig om als uitvoerder een deelnemer op de juiste manier te informeren. Rekening houdend met de gewenste / noodzakelijke informatie zodat de deelnemer bij de genoemde life events zijn keuzes kan maken.
daarnaast is de materie en persoonlijke situaties zo complex geworden dat het voor een “normaal” mens eigenlijk niet meer mogelijk is om dit zonder adviseur te doen. Echter brengt dit wel kosten met zich mee. Vanuit Nut en Noodzaak is het van groot belang, echter een deelnemer moet er wel de meerwaarde van inzien.